TERNAKAN KERBAU FIDLOT

SUMBER REZEKI: Ku Ramli sentiasa memberi makanan secukupnya kepada kerbau yang dipelihara secara fidlot.

Bekas penanam tembakau beri petua cara jinakkan ternakan sebelum diperah susu

Suatu ketika dulu kerbau diternak untuk dijadikan sebagai tenaga kerja membajak sawah atau kebun. Haiwan itu digunakan kerana ia dikatakan gagah untuk melaksanakan tugas berat selain boleh diajar memahami arahan tertentu.

Kini di negara kita haiwan itu tidak lagi digunakan untuk bekerja berikutan penggunaan teknologi moden yang menyaksikan kemasukan jentera mengambil alih tugas berat berkenaan.

Sejak era pemodenan sektor pertanian diambil alih jentera, kerbau semakin terpinggir apabila tidak ramai lagi penduduk menternak haiwan itu, berbanding ternakan lain, termasuk lembu dan kambing yang sentiasa mendapat tempat, sama ada untuk daging atau susunya.

Keadaan yang sama juga berlaku di negeri ini apabila kerbau yang suatu ketika dulu boleh diukur sebagai kekayaan seseorang, kini semakin pupus. Haiwan itu semakin sukar ditemui termasuk di kawasan sawah di luar bandar.

Bagaimanapun, kepupusan kerbau pada hari ini memberi rezeki kepada seorang penduduk Kampung Raja, Kodiang, yang menjadikan kerbau sebagai ternakan komersial dan menjadikannya sumber pendapatan utama keluarganya.

Ku Ramri Ku Chik, 54, yakin ternakan kerbau mampu memberi hasil pulangan yang lumayan jika diusahakan secara bersungguh-sungguh.

Beliau yang mula menternak kerbau dan lembu secara kecil-kecilan beberapa tahun lalu tidak pernah merasa jemu untuk meneruskan kegiatan itu kerana berpendapat ia mampu menjamin masa depan jika dilakukan dengan betul dan bijak mengambil peluang yang ada.

Kini beliau menumpukan kegiatannya dengan ternakan kerbau saja untuk menghasilkan susu memandangkan susu kerbau amat sukar diperoleh, sedangkan ia mempunyai penggemarnya sendiri.

“Susu lembu banyak di pasaran berbanding susu kerbau dan sebab itu saya menumpukan kepada penternakan kerbau.

“Kesukaran mendapatkan bekalan menyebabkan susu kerbau mendapat harga yang tinggi, berbanding susu lembu dan ia menjanjikan pulangan baik jika diusahakan secara komersial,” kata bapa tunggal kepada lima anak ketika ditemui baru-baru ini.

Ku Ramri berkata, menternak kerbau agak sukar sedikit berbanding lembu kerana haiwan itu biasanya garang dan memerlukan hubungan yang rapat antara haiwan itu dengan tuannya.

“Jika kita tidak mahir berkomunikasi atau menjinakkannya, agak sukar untuk memerah susunya kerana ia liar dan akan bertindak agresif,” katanya.

Beliau berkata, kerbau ternakannya dipelihara dalam kandang fidlot dan hanya membebaskannya selama dua jam setiap hari bagi membolehkan ia berkubang dalam lumpur kerana ia adalah sifat semula jadi haiwan itu bagi menyejukkan badannya.

“Kerbau tidak boleh dibiarkan berkubang lebih daripada dua jam sehari kerana ia akan menjejaskan berat badannya,” katanya.

Beliau berkata, sebelum mengambil susu semua kerbaunya itu perlu dimandikan terlebih dulu dan menggosok seluruh badan kerbau dan menyiramnya dengan air bersih supaya susu yang diperah bebas daripada pencemaran yang boleh menyebabkan ia cepat basi.

“Apa yang uniknya ialah sebelum susu diperah, kita perlu memberi peluang kepada anaknya menyusu dulu dan selepas itu baru boleh diperah.

“Jika tidak kerbau akan memberontak menyebabkan pengeluaran susu akan terjejas,” kata bekas penanam tembakau itu.

Sejak mengusahakan susu kerbau, pasarannya sungguh menggalakkan malah sering tidak mencukupi kerana permintaannya yang tinggi daripada penduduk setempat serta luar kawasan itu.

Beliau berterima kasih kepada Lembaga Tembakau Negara (LTN) yang banyak membantunya mengembangkan projek ternakannya itu dan bercadang menambah ternakan kerbaunya bagi memenuhi permintaan yang sentiasa meningkat.

Sementara itu, Juruteknik Pembangunan Usahawan LTN, Mohd Nazri Romli berkata, pihaknya sentiasa membantu Ku Ramri dengan memantau perkembangannya setiap dua minggu dan memberi khidmat nasihat berhubung pengendalian serta sistem pemakanan haiwannya.

“LTN juga memberi penerangan mengenai cara membuat silaj (jeruk campuran batang jagung dengan gula merah dan garam) supaya bekalan makanan itu dapat disimpan selama dua tahun dan ini dapat mengurangkan kos makanan ternakan itu.

“Selain itu, LTN juga akan membesarkan lagi kandang kerbaunya yang kini sudah tidak mampu menampung kapasiti sekarang serta turut memberi mesin penghancur batang jagung bagi memudahkan pekerjaannya itu,” katanya.

Di samping itu, LTN juga akan mempelbagaikan lagi aktiviti penternak berkenaan dengan menjadikan najis kerbau untuk digunakan dalam usaha ternakan cacing bagi mengembangkan usahanya.

INFO: Ternakan kerbau Ku Ramri

Kerbau yang diternak adalah kerbau kampung

Setiap hari antara tujuh dan 10 kilogram susu dihasilkan dan dijual dengan harga RM10 sekilogram.

Setakat ini sebanyak 15 ekor kerbau diusahakan untuk mendapatkan susunya dan selepas tidak produktif ia boleh disembelih untuk dijual dagingnya.